HARP MALULLÜĞÜHarp malullüğü nedir?Subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er ile Türk Silâhlı Kuvvetlerince görevlendirilen 4-c kapsamındaki sigortalılardan; aşağıdaki sayılan hallerde vazife malûlü olanlara harp malûlü denir. Harp malullüğünü düzenleyen 5510 sayılı Soyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 47. maddesi, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 64. maddesine parelel olacak şekilde düzenlemiştir. Vazife malullüğünin nitelikli türüdür. Öncelikle malullük şartlarının sağlanması gerekmektedir. Malulllük ve vazife malullüğü ile ilgili ayrıntılı bilgiye aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.Harp Malullüğünün Uygulandığı Haller Nelerdir?1. Harp ve harbe hazırlık evresi- Harpte fiilen ateş altında,- Harpte, harp bölgelerindeki harp harekât ve hizmetleri sırasında, bu harekât ve hizmetlerin sebep ve etkileriyle,- Harpte veya harbe hazırlık devresinde her çeşit düşman silâhlarının etkisiyle,2. Askerî harekâtı gerektiren iç tedip ve sınır hareketleri sırasında, bu hareketlerin sebep ve etkisiyle,( Emsal mahkeme kararlarında İç güvenlik harekatı bu kapsamda değerlendirilmemiştir)3. Barışta veya olağanüstü hallerde,- Emir veya görev ile uçuş yapan uçucularla hangi meslek ve sınıftan olursa olsun emirle görevli olarak uçakta bulunanlardan uçuşun havadaki ve yerdeki sebepleriyle ve yine emir ve görev ile dalış yapan dalgıçlarla,- Hangi meslek ve sınıftan olursa olsun emirle görevli olarak denizaltı gemisinde veya dalgıç kıtasında bulunanlardan denizaltıcılığın veya dalgıçlığın çeşitli sebep ve etkileriyle,4. Anayasanın 92 nci maddesi veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca Türk Silâhlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensuplarının yabancı ülkelere gönderilmesini gerektiren durumlarda, birliklerin bulundukları yerlerden hareketlerinden itibaren yurt içinde, yurt dışında, yabancı ülkelerde veya yurda dönüş sırasında.Harp Malullüğü aylığı nasıl hesaplanır?Harp malullüğü durumunda sigortalılara bağlanan malullük aylığı harp malullüğü aylığıdır. Harp malullüğü aylığı, vazife malullüğü aylığına kıyasla daha yüksektir. Ayrıca harp malullüğü aylıklarına harp malullüğü zammı eklenmektedir.- Uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erlere bulundukları kademenin üç ilerisindeki kademenin,- Uzman jandarmalara bulundukları rütbenin bir üst rütbesinin aynı kademesinin, -Astsubaylarla yarbay rütbesine kadar (yarbay hariç) bir üst rütbenin aynı kademesinin,- Yarbaylara albay,- Albaylara kıdemli albay,- Kıdemli albay ile general ve amirallere bir üst rütbenin,- 4-c kapsamında bulunan sigortalılara ise bir üst derecesine veya kademesine karşılık gelen prime esas kazancı üzerinden aylık bağlanır.Bulundukları derecenin bir üst derecesi olmayanlar için o derecenin üç ilerisindeki kademe göstergesi, üç ilerisindeki kademe göstergesi olmayanlar için de o derecenin son kademe göstergesinin prime esas kazancı esas alınır.Harp malullüğü zammı nedir?Harp malullerinin aylıklarına, vazife malullüğü aylıklarına ilave olacak şekilde harp malullüğü zammı eklenmekte ve bulundukları bir sonraki rütbe/dereceye göre aylıkları hesaplanmaktadır. Harp malûllerinin, malûllük derecesine göre aşağıdaki yazılı göstergelerin, memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktar "Harp malûllüğü zammı" olarak eklenir.Derecelerin tespitinde 13/7/1953 tarihli ve 4/1053 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkında Nizamname esas alınır.Malûllük Derecesi Göstergeler1 11002 9503 8004 6005 5006 400Örneğin Mart 2020 tarihinde 1. Dereceden harp malulü olan sigortalıya yaklaşık 160 TL (1100*0,146061) harp malullüğü zammı eklenmektedir.Ayrıca Harp malûlü sayılanlardan bir harekâtın başarıyla sonuçlanmasını şahsen sağladığı ve örnek tutulacak cesaret ve fedakârlık gösterdiği sıralarda bu malûllüğe uğradıkları usûlüne göre sıralı üstlerince saptanan harp malûllüğü zamları % 25 fazlasıyla bağlanma imkanı bulunmaktadır.Bu madde gereğince vazife malûllüğü aylığı almakta iken veya vazife malûllüğü aylığı bağlanması gerekirken ölenlerin, hak sahiplerine, müstahak olmaları halinde harp malûllüğü zammı da dahil olmak üzere prim ödeme gün sayısına bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.Bağlanacak harp malûllüğü aylıkları, 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan maddeleri dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre emsali iştirakçiye bağlanacak harp malûllüğü aylığından az olamaz.Uluslararası barışı koruma ve destekleme operasyonlarında Türkiye Cumhuriyetince görevlendirilenlere, bu görevleri esnasında veya bu görevleri nedeniyle vazife malûlü aylığı ödendiği sürece harp malûllüğü zammı ayrıca verilir.5434 sayılı Kanunu'nun 65. Maddesinde 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar ile hak sahipleri hakkında ilgisine göre uygulanır hükmü yer almaktadır.– Harp malullerine aşağıda yazılı yardımlar yapılır:a) Eksilen vücut organları, son usullere göre yapılması mümkün sunileriyle tamamlattırılır ve gerekirse tamir ettirilir veya yenisi yaptırılır.b) Yurt içinde tedavileri mümkün olmadığı sağlık kurulunca tasdik olunacak raporla anlaşılanlar, yurt dışında parasız tedavi ettirilir.c) Kurumlarla yabancı ortaklıkların işlettikleri tarifeli her çeşit vasıtalarla yapacakları yolculuklarında askerlik şubelerinden tasdikli ve fotoğraflı hüviyet cüzdanına istinaden muvazzaf ordu mensupları gibi ücret alınır ve bilet ve yer temininde tercih edilirler.ç) Yaşamak için gerekli hareketleri kendi kendine yapmaktan aciz oldukları sağlık kurulunca tasdikli raporla anlaşılacak ve kimsesizlikleri 108 inci maddeye göre belirtilecek olanlar Sandıkça, kurulacak (Harb malulleri Yurdu) nda parasız barındırılır ve tedavileri yaptırılır. Yedirilmeleri için harcanacak paralar, bunların aylık ve harb malullüğü zamlarından kesilir.d) Çocuklarından biri okulunu bitirmiş veya bütünlemeye kalmaksızın bulunduğu sınıfa yükselmiş bulunmak şartiyle ve her yıl adedi yüzü geçmemek üzere Devlete ait yatılı orta öğrenim okul ve müesseselerinde parasız okutturulur. Savaşta ölenlerin çocukları da nazara alınır.e) Ayakta veya meskende tedavileri halinde kullanılacak ilaç ve sağlık malzemesi hakkında, bu Kanuna 1425 sayılı Kanunla eklenen değişik Geçici 7 nci madde hükümleri uygulanır. (1)f) (ç) fıkrası dışında kalanlar, müracaat edecekleri genel ve katma bütçeli dairelerle belediyelerin hastanelerinde parasız muayene ve tedavi edilirler.Ayrıca vazife malullerine sağlanan haklardan da faydalanabilmektedirler.Malulluk ve vazife malullüğü ilgili ayrıntılı makalelere aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.Malullük, vazife malullüğü, harp malullüğü konularında SGK tarafından birçok hatalı karar verilmektedir. Malullük veya vazife malullüğü hakkını alamayanların hukuki yardım almasında fayda olduğunu düşünüyoruz. Konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgi almak isteyenler iletişim bölümünde yer alan e-posta adresi ve telefon numaraları vasıtasıyla hukuk büromuzla irtibata geçebilirler.
Avukata Sor!