Uzman Jandarmaların Sağlık Yetenekleri, “Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin 30’uncu maddesinde yer almaktadır. Mezkur Yönetmeliğe göre, 

1.     Uzman jandarma çavuş ile uzman jandarma üçüncü kademeli çavuş rütbelerindeki uzman jandarmalarda, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı (1) Numaralı Branş Belirleme Çizelgesinde bulunan Jandarma branşının astsubay çavuş ve astsubay üstçavuş; 

2.    Uzman jandarma dördüncü kademeli çavuş ve daha üst rütbedeki uzman jandarmalarda ise astsubay kıdemli üstçavuş ve astsubay kıdemli başçavuş rütbelerindeki astsubayların sağlık nitelikleri uygulanır. 

3.    Söz konusu rütbelerde branşı görevini yapamayacak derecede hastalığı olup da Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı (2) Numaralı Branş Belirleme Çizelgesinde Personel, Maliye, İkmal ve Bakım branşlarında görev yapabilecek durumda bulunan uzman jandarmalar hakkında branş değişikliği işlemi yapılmayıp branşlarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilir. Belirtilen branşlarda da görev yapamayacak derecede hastalığı bulunanlar hakkında “Jandarma Genel Komutanlığında Görev Yapamaz” kararı verilir. 

Söz konusu maddeden de anlaşılacağı üzere, hastalıklar listesinin B dilimlerinden rapor alan uzman jandarma personeline,  idarece yeniden sınıflandırma işlemi yapılamayacağı için “ branşlarının geri hizmetlerinde veya karargah ve kurumlarda görev yapar” raporu verilir. Subay, astsubay ve uzman erbaşlara, çizelgede (-) olarak belirtilen B dilimi rahatsızlıklarda malul olabilmelerine olanak sağlanmasına rağmen uzman jandarmalara bu hak verilmemiştir. Bu husus ilgili yönetmelik düzenlenirken uzman jandarma statüsündeki personelin uzman erbaş statüsündeki personel ile karıştırılmasından dolayı olduğu değerlendirilmektedir. B diliminde bulunan rahatsızlıklardan dolayı SGK sağlık kurulu tarafından verilen malulen emekli olur kararları, Jandarma Genel Komutanlığınca SGK’ya yazı yazılarak iptal ettirilmektedir.

Sonuç olarak; uzman jandarmaların malulen emekli olabilmesi için hastalıklar listesinin D dilimine giren rahatsızlıklardan “Jandarma Genel Komutanlığında görev yapamaz” raporu almaları gerekir.  Jandarma Genel Komutanlığına mensup farklı statülere sahip personel arasında sağlık hakları konusunda eşitliğin sağlanamadığı ve uzman jandarmaların mağduriyet yaşadığı görülmektedir.

Güncelleme:  7196 Sayılı BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN ile makalede belirtilen hususlarda düzenleme yapılmıştır. İlgili düzenlemeler aşağıda yer almaktadır.

MADDE 47 – 28/5/1988 tarihli ve 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununun 6 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Uzman jandarmalar, jandarma branşı mensubudur. Ancak, sağlık durumlarının jandarma branşı hizmetine elverişli olmadığına dair haklarında sağlık kurulu raporu düzenlenen uzman jandarmalar, branş belirleme kurullarınca uygun görülen branşlara geçirilirler.”

MADDE 48 – 3466 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 7- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce branşı görevini yapamayacak derecede hastalığı olan uzman jandarmalar yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarından yeniden sağlık kurulu raporu alarak başvurmaları halinde branş değişikliği işlemine tabi tutulurlar.”

Bu düzenlemler ile uzman jandarmalara sınıf değiştirme hakkı getirilmiştir. B diliminde bulunan rahatsızlıklardan dolayı sınıfi görevini yapamaz sağlık raporu verilen uzman jandarmalar malullük hakları saklı kalacak şekilde sınıf değişikliği yapabilecek veya şartları sağlaması durumunda malulen emekli olabileceklerdir.