Sağlık Sorunu Nedeniyle Sözleşmesi Feshedilen Uzman Erbaşlara Yapılan Sağlık Yardımı 

3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu ve Uzman Erbaş Yönetmeliği'ne göre aşağıdaki sayılan hallerde uzman erbaşların sağlık nedeniyle sözleşmeleri feshedilmektedir. 

- Son Bir Yıl İçerisinde Üç Aydan Fazla İstirahat ve Hava Değişimi Alma
- Görev Yapamaz Kararlı Sağlık Kurulu Raporu Alma, 
- Ciddi  Hastalığa Yakalanıp 3 yıl sonunda iyileşememe
- İstihdam Edildiği Kadronun Sağlık Niteliğini Kaybetme

3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu gereği, sözleşmelerinin sona ermesine neden olan rahatsızlıklarının tedavisine devam edilen uzman erbaşlara, sözleşme sona erme tarihinden başlamak şartıyla on iki ayı geçmemek üzere , görevdeki emsallerinin almış oldukları net maaşların üçte ikisi her ay sağlık yardımı olarak kurumlarınca ödenmesi gerekmektedir.

 

Emsal uzman erbaşların maaşının  hesaplanmasında,  375 sayılı KHK'nın 28. maddesinde belirtilen ek tazminatlar (iç güvenlik harekatından dolayı verilen tazminatlar) ile 500 sayılı Kanun gereği (Kıbrıs'ta görev yapanlara ödenen ada tazminatı)  ödenen tazminat ve yabancı dil tazminatı hariç tutulmuştur. 

 

Yapılacak olan bu ödemeden hiçbir kesinti yapılamamaktadır.  Sağlık yardımın iadesinin istenmesi  hususu sadece belli durumlarda mümkün olmasına rağmen bazı birlikler hukuka aykırı şekilde iade talebinde bulunmaktadırlar.  Sağlık yardımının alındığı 12 aylık zaman dilimi içerisinde malullük aylığına hak kazanılırsa hak kazanılan aydan itibaren söz konusu yardım kesilecektir. Malullük maaşı bağlandığı halde sağlık yardımından da faydalanılmaya devam edildiği durumlarda sağlık yardımının iadesinin istenmesi mümkün olmaktadır. Yani aynı anda hem sağlık yardımı hem de malullük aylığının alınması mümkün değildir.

 

Ayrıca bazı birlikler sağlık nedeniyle sözleşmesi feshedilen uzman erbaşlara gerekçesiz şekilde sağlık yardımı yapmamaktadır. Tedavisinin devam ettiğine dair raporu olan uzman erbaşlara kesinlikle sağlık yardımı ödemesinin yapılması gerekmektedir. Bu şekilde ödemesi yapılmayan uzman erbaşların mutlaka hukuki yardım almasında fayda olduğunu düşünüyoruz.

 

"TSK'da görev yapamaz" Kararlı Sağlık Kurulu Raporu Verilmesinden Dolayı Sözleşmesi Feshedilen Uzman Erbaşa Sağlık Yardımı Ödenmemesi İşlemi Hakkında Emsal Karar

 

UZMAN ERBAŞLARIN SAĞLIK NEDENİYLE SÖZLEŞMELERİNİN FESHEDİLMESİ VE SÖZLEŞMESİ FESHEDİLEN UZMAN ERBAŞLARIN HAKLARI ile ilgili makaleye bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

 

Emsal Karar

ÖZETİ: Sağlık nedeniyle sözleşmesi feshedilen davacıya, tedavisinin devam ettiği sürece fakat bir yılı geçmemek üzere emsallerinin almış olduğu net maaşın 2/3 ü oranında sağlık yardımı ödenmesi gerekir. 
  
Davacı vekili 10.01.2005 tarihinde AYİM kayıtlarına geçen dava dilekçesinde özetle; davacının sözleşmeli Uzman Çavuş olarak Türk silahlı Kuvvetlerinde görev yapmakta iken yakalandığı akciğer tüberkülozu nedeniyle tedavi gördüğü Çamlıca Göğüs Hastalıkları Hastanesinin 14.07.2004 tarih ve 485 sayılı raporu ile 5 ay hava değişimi verilmesi üzerine 26.08.2004 tarihinde sağlık sebebiyle ilişiğinin kesildiğini, uygulanan tedavi sonucunda 16.12.2004 tarih ve 1351 sayılı Sağlık kurulu Raporu ile hakkında “B/46 F1 Tank Sınıfında uzman erbaş görevi yapamaz” raporu verildiğini, Emekli Sandığına tabi hizmet süresinin 10 yıldan az olması kendisine terhis tarihinden itibaren 6 ay süreyle emsallerinin aldığı net aylığın 2/3’ü tutarında sağlık yardımı yapılmaması amacıyla 27.09.2004 tarihinde idareye başvurduğunu, söz konusu müracaatın zımnen reddedildiğini belirterek; terhis tarihinden itibaren 6 ay süreyle emsallerinin aldığı net aylığın 2/3’ü tutarında sağlık yardımı yapılmamasına dair işlemin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. 

 Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davacının 26.08.2002 tarihinde sözleşmeli uzman erbaş olarak TSK’nde göreve başladığı, göreve devam ettiği sırada yapılan muayenesi sonucu GATA Haydarpaşa Eğitim Hastahanesi Çamlıca Göğüs Hastalıkları Hastahanesi tarafından davacıda “akciğer tüberkülozu” rahatsızlığı teşhisi konulduğu ve yapılan tedavileri sonrasında Hastahane Sağlık Kurulunun 15.07.2004 tarih ve 1977 sayılı raporu ile SMK ile 5 ay hava değişimi kararı verildiği ve hava değişimi (5 ay) süresince davacıya ilaç tedavisi uygulanmasına karar verildiği, davacı hakkındaki bu sağlık kurulu raporu nedeniyle 26.08.2004 tarihinde sözleşmesinin yenilenmeyerek feshedildiği, davacının 5 ay hava değişimi süresi sonunda müracaatı üzerine aynı Hastahane Sağlık Kurulu tarafından 16.12.2004 tarih ve 1351 sayılı rapor ile “Akciğer Tüberkülozu sekeli” teşhisi ile “Tank sınıfında uzman erbaş görevi yapamaz” kararı verildiği, bu son raporda davacı hakkında herhangi bir tedavi uygulanması yönünde karar verilmediği; davacı vekilinin davacının sözleşmesinin feshi sonrasında 27.09.2004 tarihinde davalı idareye müracaat ederek davacıya 3269 sayılı Kanunun 10 ncu maddesinin son fıkrası uyarınca sağlık yardımı yapılması talebinde bulunduğu, davalı idarenin bu talebe bir cevap vermesi üzerine işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır. 

 Konu ile ilgili yasal düzenleme incelendiğinde, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 10.02.2004 tarih ve 5085 sayılı Kanunla eklenen 10 ncu maddesinin son fıkrası şu şekildedir:  
 ”Sözleşmeleri sağlık nedeniyle feshedilip de, 08.06.1949 tarihli 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre malullük aylığına hak kazanmayan uzman erbaşlardan, sözleşmelerinin feshine neden olan sıhhi arızalarının tedavisine devam edilenlere, 12 ayı geçmemek üzere tedavi süresince, görevdeki emsallerinin almış oldukları net maaşlarının (27.06.1989 tarihli 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 nci maddesinde belirtilen ek tazminatlar ile 17.07.1964 tarihli ve 
500 sayılı Kanuna göre ödenen tazminat ve lojman tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) 2/3’ü oranında her ay sağlık yardımı olarak kurumlarınca ödenir. Bu ödemeden hiçbir kesinti yapılamaz. Ödemeye ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte düzenlenir.” 
 Bu hükme göre bir uzman erbaşa sağlık yardımı yapılabilmesi için şu koşulların gerçekleşmesi gerekmektedir; 
 1) Sözleşmesinin sağlık nedeniyle feshedilmiş olması, 
 2) 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre malullük aylığı bağlanmaması, 
 3) Sözleşme feshine neden olan sıhhi arızanın tedavisine devam ediliyor olması.  
 Dosyada bulunan belgelerden anlaşıldığı üzere davacının 4 yıllık hizmeti bulunduğu için Emekli Sandığı tarafından malullük aylığı bağlanmamıştır. Davacının ilişiği 26.08.2004 tarihinde sözleşme süresinin sona erdiği tarihte kesilmiş olup, GATA Çamlıca Göğüs Hastalıkları Hastanesinin 15.07.2004 tarih ve 1977 sayılı raporuna göre davacıya 5 ay hava değişimi verilmiştir. Bu rapordan anlaşıldığı üzere davacının tedavisi ilişiği kesildikten sonra da devam etmiştir. 

 Bu açıklamalardan anlaşıldığı üzere yukarıdaki 2 ve 3 nolu koşullar davacı bakımından gerçekleşmiştir. Davalı idare savunmasında davacının sözleşmesinin feshedilmeyip, süresi sona erdiği için yenilenmediğini, kanun hükmünde sözleşmenin feshinden bahsedildiğini, bu nedenle davacıya sağlık yardımı yapılamayacağını belirtmiştir. Bu durumda yukarıdaki 1 nolu koşulun davacı bakımından gerçekleşip gerçekleşmediği üzerinde durulmalıdır.  

 3269 sayılı Kanunun 10/son maddesinde sağlık yardımının sözleşmeleri sağlık nedeniyle feshedilenlere yapılacağı belirtilmiştir. Buradaki “sözleşmeleri sağlık nedeniyle feshedilenler” sadece sağlık sorunları nedeniyle sözleşme süresinin bitmesinden önce sözleşmesi feshedilenler değil aynı zamanda sağlık nedeniyle sözleşmesi yenilenmeyenleri de kapsamaktadır. Aksini kabul etmek mümkün değildir. Çünkü 3269 sayılı Kanun sistematiğinde sağlık nedeniyle sözleşmesi feshedilenler, kendi kusuru olmaksızın hizmet süresi uzatılmayanlarla ve sözleşme süresini bitirip ayrılanlarla aynı durumda kabul edilmiş ve çeşitli haklar aynı çerçevede tanınmıştır. Örneğin uzman erbaş ikramiyesinin ödenmesi bakımından sözleşmesi sağlık nedeniyle feshedilenler ile, sözleşmesi sağlık nedeniyle yenilenmeyenler arasında bir fark yoktur. Aynı durumun sağlık yardımlarının ödenmesinde de geçerli olması gerekmektedir. Çünkü sağlık yardımı, Emekli Sandığından malullük aylığı alamayan uzman erbaşların TSK’dan ayrıldıktan sonra tedavi süresinde mağdur olmalarını engellemek için ödenmektedir. Sözleşmesi sağlık nedeniyle feshedilenlerin ilişiği kesildikten sonra tedavisinin devam etmesi nasıl söz konusu olabilecek ise, sözleşmesi sağlık nedeniyle yenilenmeyip ilişiği kesilenlerin de ilişiği kesildikten sonra tedavisinin devam etmesi söz konusu olabilir. Sağlık yardımının ödenmesi bakımından bu iki grup uzman erbaş arasında fark yaratmak ve birisine sağlık yardımı öderken, diğerine ödememek eşitliğe ve hakkaniyete aykırıdır.  

 Açıklamalar sonucunda dava konusu uyuşmazlıkta davacı açısından 3269 sayılı Kanunun 10 ncu maddesinin son fıkrasında düzenlenen sağlık yardımı 
yapılması için tüm koşulların gerçekleştiği, davalı idare tarafından aksi yönde tesis edilen işlemin sebep ve maksat unsurları yönünden hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.  
 Ancak davacı vekili davacıya sözleşme fesih tarihi olan 26.08.2004 tarihinden itibaren 6 ay boyunca sağlık yardımı yapılması gerektiğini iddia ve talep etmiş ise de; yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere 3269 sayılı Kanunun 5085 sayılı Kanun ile ekli 10 ncu maddesinin son fıkrasında “... sıhhi arızasının tedavisine devam edilenlere oniki ayı geçmemek üzere ...” sağlık yardımı yapılacağı öngörülmüştür. Davacının ise 15.07.2004 tarihli 5 ay hava değişimini içeren sağlık kurulu raporunda 5 ay boyunca tedavi uygulanmasına karar verildiği, bu rapor nedeniyle 26.08.2004 tarihinde sözleşmesinin feshedildiği ve bu fesih tarihinden sonra 15.12.2004 tarihinde hakkında yeniden düzenlenen sağlık kurulu raporunda tedaviye devam edilmesi yönünde bir karar verilmediği dikkate alındığında davacıya 26.08.2004 – 15.12.2004 tarihleri arasında sağlık yardımı ödenmesi ve davacıya zamanında ödenmeyen sağlık yardımları nedeniyle mal varlığında meydana gelen azalmanın telafisine yönelik olarak sağlık yardımlarına hakediş tarihlerinden itibaren yasal faiz uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.  

 Yukarıda açıklanan nedenlerle;  
Davacıya 26.08.2004 15.12.2004 tarihleri arasında 3269 sayılı Kanunun 10 ncu maddesinin son fıkrasına göre sağlık yardımı ödenmemesi işleminin İPTALİNE, 
  
(AYİM 3. D., 22.12.2005; E.2005/104 K.2005/1415)