Emsal Karar 1

Davacı emekli subayın, 205 sayılı Kanunda öngörülmeyen, kişisel bir dilek ve temenni olmaktan öteye gitmeyen, Ordu Yardımlaşma Kurumunun zaman içinde büyüyüp zenginleşmesi ve özvarlığının çoğalması nedeniyle kendisine nem’a ödenmesi gerektiği iddiasıyla yaptığı başvurunun reddine dair işlemde hukuka aykırılık saptanamamıştır. 

Davacının, Kurumun zaman içinde büyüyüp zenginleşmesi ve özvarlığının çoğalması nedeniyle kendisine nem’a ödenmesi gerektiği iddiası, Kanunda öngörülmeyen, tamamen yasal dayanaktan yoksun olup, kişisel bir dilek ve temenni olmaktan öteye gitmemektedir. Anayasa’nın 125/4 ve 1602 sayılı Kanunun 21 nci maddelerinin amir hükümleri karşısında, Mahkememizin idari yargı yetkisi, idari işlemin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır ve idari işlem niteliğinde yargı kararı verilebilmesi de aynı şekilde mümkün değildir. 205 sayılı Kanunun açık hükümleri karşısında, yasada öngörülmeyen bir ödemenin yapılabilmesine imkan olmadığından; davalı kurumca tesis edilen dava konusu işlemde hukuki isabet olduğu kuşkusuzdur.  

Öte yandan, yeri gelmişken işaret etmek gerekir ki, tüm Sosyal Güvenlik Kanunlarında yapılacak sosyal yardım ve ödemeler “tadadi” bir şekilde sayılmış olup; 205 sayılı Kanunun 20 nci maddesi de bu yasalarla uyum içindedir. SSK ve Emekli Sandığı gibi sosyal güvenlik kuruluşlarının da, esasta üyelerinin aidatlarının temel oluşturduğu gelirlerle zaman içinde edindikleri pekçok mal varlığı mevcuttur. Davacının benimsediği düşünce uyarınca, tüm SSK ve Emekli Sandığı emeklilerinin de, anılan Kurumların bu mal varlıklarından nem’a istemeleri gerektiği gibi; benzer düşünce, bir özel kuruluşta uzun yıllar çalışıp ayrılan kişilerin de, zaman içinde kendi emek ve çalışmalarının da etkisi olduğunu öne sürerek o şirket ya da ticari işletmenin büyüyüp zenginleşmesinden dolayı nem’a taleplerine hak verdirir mahiyettedir. Bu bakımdan, herkese ve muhtelif bakış açılarına göre farklı şekilde nitelendirilebilecek olan davacı iddialarının bu aşamada ele alınıp irdelenmesine gerek görülmemiş; 205 sayılı Kanunda öngörülmeyen sözkonusu ödemenin yapılması isteminin reddine dair idari işlemin iptaline yönelik davanın reddi yoluna gidilmiştir. 

(AYİM.1.D.19.12.2000;E.2000/271,K.2000/1247)