HEPATİT B SUBAY, ASTSUBAY, ASKERİ ÖĞRENCİ, UZMAN ERBAŞ VE SÖZLEŞMELİ ER OLMAYA ENGEL Mİ?
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Jandarma Genel Komutanlığı (JGK) veya Sahil Güvenlik Komutanlığına (SGK) katılma hayali kuran binlerce adayın ve görevdeki personelden statü değişiklik sınavlarını kazananların en sık karşılaştığı sağlık sorunlarından biri hepatit B’dir.
Bu kapsamlı yazıda, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 52. maddesi, EK-C Hastalıklar Listesi ve EK-D Değerlendirme Çizelgesi ışığında, hepatit B’nin askeri personel (sözleşmeli erbaş/er, uzman erbaş, subay, astsubay, askeri öğrenci, jandarma öğrencisi) adayı olmaya ve görevdeki personelin statü değiştirmesine engel teşkil edip etmediğini ve olası itiraz süreçlerini detaylı bir şekilde ele alacağız. Amacımız, sağlık ve idare hukuku perspektifiyle, adaylara en doğru ve güncel bilgiyi sunmaktır.
Hepatit B Nedir?
Hepatit B, karaciğerde iltihap ve hasara yol açabilen, HBV adı verilen bir virüsün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Virüs kan yoluyla, cinsel temasla ya da anneden bebeğe doğumda geçebilmektedir. Bazı kişilerde hiçbir belirti vermezken, bazı kişilerde ise karın ağrısı, bulantı, yorgunluk, iştahsızlık ve gözlerde sararma gibi şikâyetlerle kendini gösterebilmektedir. Hepatit B kişiden kişiye değişebilen, bazı kişilerde sadece taşıyıcılık, bazılarında ise zamanla karaciğer hasarına yol açabilen bir hastalıktır. Hastalığın ilerleme derecesi, kan testleri ve biyopsi ile belirlenebilmektedir.
Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin 52. Maddesi Kapsamında Hepatit B Hastalığının Sınıflandırılması
Yönetmeliğin 52. maddesi, hepatit B hastalığını, hastalığın ciddiyet derecesini göz önünde bulundurarak A, B ve D dilimlerine ayırmıştır.
A Dilimi 2. Fıkra (52/A/2): Bu gruptaki hepatit B hastaları, hepatit B taşıyıcılarıdır. Hepatit B taşıyıcılarının vücutlarında hepatit B virüsü vardır ancak aktif hastalık yapmamaktadır, karaciğer enzimleri normaldir ve karaciğerde hasar yoktur. Örneğin; kan tahlillerinde HBsAg pozitiftir, HBV DNA negatif veya düşüktür, AST ve ALT gibi karaciğer testleri normaldir ve karaciğer biyopsisi yapılmasına ihtiyaç yoktur.
B Dilimi 2. Fıkra (52/B/2): Bu gruptaki hepatit B hastaları, kronik hepatit B hastalarıdır. Hepatit virüsü 6 aydan uzun süredir vücuttadır, karaciğer enzimleri normalin üstündedir, karaciğerde ileri derecede olmayan hasar vardır. Örneğin, kan tahlillerinde HBsAg değeri altı ayı aşkın süredir pozitiftir, HBV DNA genellikle yüksektir, AST ve ALT değeri normalin üstündedir ve karaciğer biyopsisinde ileri derecede olmayan hafif ya da orta derecede sertlik (fibrozis) vardır.
B Dilimi 3. Fıkra (52/B/3): Bu gruptaki hastalar yine kronik hepatit B hastalarıdır. Kan tahlillerinde kronik hepatit B bulguları mevcuttur, ancak karaciğerde kronik hepatit B hasarı saptanmamıştır. Örneğin, kan tahlillerinde altı ayı aşkın süredir HBsAg değeri pozitiftir, HBV DNA yüksektir, AST ve ALT değeri normalin üstündedir ancak karaciğer biyopsisinde henüz kronik bir hasar ya da iltihaplanma saptanmamıştır.
D Dilimi 2. Fıkra (52/D/2): Bu gruptaki hepatit B hastalarının karaciğer biyopsilerinde, yeterli tedavi görmelerine rağmen, ileri derecede hasar saptanmıştır.
STATÜLERE GÖRE DETAYLI HEPATİT B DEĞERLENDİRMESİ
Hepatit B hastalığı yukarıda belirtildiği üzere, hastalığın ilerleme derecesine göre Yönetmelikte üç farklı dilime ayrılmıştır. Statüye kabul edilip edilmeme; başvurulan statüye ve hastalığın hangi dilime girdiğine bağlıdır. Bu kısımda her statü için ayrı ayrı hastalığın derecesine göre ayrıntılı bir değerlendirme yapılacaktır.
Hepatit B, Subay Adayı Olmaya Engel mi?
Hepatit B taşıyıcılığı da dahil olmak üzere hangi dilime tekabül ederse etsin tüm hepatit B hastalıkları; TSK, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında subay adayı olmaya engeldir.
Hepatit B, Astsubay Adayı Olmaya Engel mi?
Hepatit B taşıyıcılığı da dahil olmak üzere hangi dilime tekabül ederse etsin tüm hepatit B hastalıkları; TSK, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında astsubay adayı olmaya engeldir.
Hepatit B, Uzman Erbaş Adayı Olmaya Engel mi?
Hepatit B taşıyıcılığı da dahil olmak üzere hangi dilime tekabül ederse etsin tüm hepatit B hastalıkları; TSK, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında uzman erbaş adayı olmaya engeldir.
Hepatit B, Sözleşmeli Er Adayı Olmaya Engel mi?
Hepatit B taşıyıcılığı da dahil olmak üzere hangi dilime tekabül ederse etsin tüm hepatit B hastalıkları; TSK, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında sözleşmeli er adayı olmaya engeldir.
Hepatit B, Askeri Öğrenci Adayı Olmaya Engel mi?
Hepatit B taşıyıcılığı da dahil olmak üzere hangi dilime tekabül ederse etsin tüm hepatit B hastalıkları; Milli Savunma Üniversitesi, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ile Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı adına eğitim görülen diğer fakültelere öğrenci adayı olmaya engeldir.
Hepatit B Astsubaylıktan Subaylığa Geçmeye Engel Mi?
Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin tamamı için hepatit B hastalığına yönelik benzer düzenlemeler yapılmıştır. Bu kısımda yazılı hususlar tüm komutanlıklar için geçerlidir. Hepatit B taşıyıcısı olan hastalar için (Madde 52/A/2) engel değildir. Kronik hepatit B hastaları için (Madde 52/B/2 ve Madde 52/B/3) sınıf/branşa göre engel olma durumu değişmektedir. Genel olarak muharip sınıflarda engel iken, yardımcı ve teknik sınıflarda engel değildir. Karaciğer biyopsilerinde ileri derecede hasar saptanan hepatit B hastalarında (Madde 52/D/2) engeldir.
Hepatit B Sözleşmeli Subaylıktan Muvazzaf Subaylığa Geçmeye Engel Mi?
Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin tamamı için hepatit B hastalığına yönelik benzer düzenlemeler yapılmıştır. Bu kısımda yazılı hususlar tüm komutanlıklar için geçerlidir. Hepatit B taşıyıcısı olan hastalar için (Madde 52/A/2) engel değildir. Kronik hepatit B hastaları için (Madde 52/B/2 ve Madde 52/B/3) sınıf/branşa göre engel olma durumu değişmektedir. Genel olarak muharip sınıflarda engel iken, yardımcı ve teknik sınıflarda engel değildir. Karaciğer biyopsilerinde ileri derecede hasar saptanan hepatit B hastalarında (Madde 52/D/2) engeldir.
Hepatit B Sözleşmeli Astsubaylıktan Muvazzaf Astsubaylığa Geçmeye Engel Mi?
Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin tamamı için hepatit B hastalığına yönelik benzer düzenlemeler yapılmıştır. Bu kısımda yazılı hususlar tüm komutanlıklar için geçerlidir. Hepatit B taşıyıcısı olan hastalar için (Madde 52/A/2) engel değildir. Kronik hepatit B hastaları için (Madde 52/B/2 ve Madde 52/B/3) sınıf/branşa göre engel olma durumu değişmektedir. Genel olarak muharip sınıflarda engel iken, yardımcı ve teknik sınıflarda engel değildir. Karaciğer biyopsilerinde ileri derecede hasar saptanan hepatit B hastalarında (Madde 52/D/2) engeldir.
Hepatit B Uzman Erbaşlıktan Astsubaylığa Geçmeye Engel Mi?
Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin tamamı için hepatit B hastalığına yönelik benzer düzenlemeler yapılmıştır. Bu kısımda yazılı hususlar tüm Komutanlıklar için geçerlidir. Hepatit B taşıyıcısı olan hastalar için (Madde 52/A/2) engel değildir. Kronik hepatit B hastaları için (Madde 52/B/2 ve Madde 52/B/3) sınıf/branşa göre engel olma durumu değişmektedir. Genel olarak muharip sınıflarda engel iken, yardımcı ve teknik sınıflarda engel değildir. Karaciğer biyopsilerinde ileri derecede hasar saptanan hepatit B hastalarında (Madde 52/D/2) engeldir.
Hepatit B Sözleşmeli Erlikten Uzman Erbaşlığa Geçmeye Engel Mi?
Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin tamamı için hepatit B hastalığına yönelik benzer düzenlemeler yapılmıştır. Bu kısımda yazılı hususlar tüm Komutanlıklar için geçerlidir. Hepatit B taşıyıcısı olan hastalar için (Madde 52/A/2) engel değildir. Kronik hepatit B hastaları için (Madde 52/B/2 ve Madde 52/B/3) sınıf/branşa göre engel olma durumu değişmektedir. Genel olarak muharip sınıflarda engel iken, yardımcı ve teknik sınıflarda engel değildir. Karaciğer biyopsilerinde ileri derecede hasar saptanan hepatit B hastalarında (Madde 52/D/2) engeldir.
OLUMSUZ SAĞLIK RAPORU ALINMASI DURUMUNDA NE YAPILMALI? İTİRAZ VE DAVA SÜRECİ
Hepatit B hastalığının tanısında bazen hatalar olabilmektedir. Tanı için yapılan kan testlerinin yanlış yorumlanması ya da eksik değerlendirilmesi, özellikle sadece tek bir test sonucuna bakılarak karar verilmesi, hastalığın evresinin ya da aktif olup olmadığının yanlış anlaşılmasına yol açabilmektedir. Laboratuvar cihaz hataları, testlerin yanlış uygulanması veya benzer bulgulara yol açan başka hastalıkların varlığı da tanıda karışıklığa neden olabilmektedir. Bu nedenle olumsuz rapor alan bireyin haklarını bilmesi ve süreçleri doğru takip etmesi kritik önem taşımaktadır. Sürecin nasıl ilerlediği ve yapmanız gerenler aşağıda belirtilmiştir:
1. İlk Olumsuz Rapor ve İtiraz: Sağlık kurulundan hepatit B nedeniyle olumsuz bir rapor almanız durumunda, bu rapora karşı itiraz hakkınız bulunmaktadır. İl sağlık müdürlüğü aracılığıyla rapora itiraz edilebilmektedir. İtirazınız üzerine başka bir yetkili hastaneye sevk edilirsiniz.
2. İtiraz Hastanesi Süreci: Eğer itirazınız üzerine gittiğiniz hastaneden de olumsuz rapor gelirse, raporunuz kesinleşir. Olumlu rapor alırsanız hakem hastaneye sevk edilirsiniz. Hakem hastanenin vereceği karar kesindir.
3. İdari Dava Yolu: Sağlık kurulu raporunun (ilk rapor, itiraz sonrası rapor veya hakem hastane raporu) aleyhinize kesinleşmesi ve bu rapora dayanılarak adaylığınızın sonlandırılması işlemine karşı, işlemin size tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde yetkili İdare Mahkemesinde yürütmenin durdurulması talepli iptal davası açma hakkınız vardır.
4. Dava Sürecinde Yeniden Muayene: İdare Mahkemesi, davada gerekli görürse sizi Adli Tıp Kurumu veya üniversite hastaneleri gibi farklı ve bağımsız bir sağlık kuruluşuna yeniden muayene için sevk edebilir. Bu muayenede yapılacak tetkiklerin, önceki hastanelerdeki tetkiklerden farklı çıkması mümkündür.
5. Dava Açmanın Faydası: İlk sağlık kurulu aşamalarında olumsuz rapor alınması sonrası açılacak idari dava sürecinde mahkemenin sevk ettiği hastaneden olumlu sağlık kurulu raporu alarak davayı kazanmak mümkündür. Tetkiklerdeki olası farklılıklar veya ilk değerlendirmedeki hatalar nedeniyle, haklı olduğunu düşünen adaylar için dava açmak önemli bir hak arama yoludur ve olumlu sonuçlanma potansiyeli taşımaktadır.
SONUÇ
Sağlık kurulu süreçleri, itirazlar ve idari davalar teknik detaylar içeren karmaşık hukuki süreçlerdir. Tetkik farklılıkları, yönetmelik yorumları ve dava stratejileri uzmanlık gerektirir. Bu nedenle, olumsuz bir sağlık raporu ile karşılaştığınızda veya haklarınız konusunda tereddüt yaşadığınızda, vakit kaybetmeden sağlık hukuku ve idare hukuku konularında deneyimli bir avukata danışmanız tavsiye olunur. Bir avukat, dosyanızı inceleyerek size özel durumunuza göre en doğru hukuki yolu gösterebilir ve haklarınızı en iyi şekilde savunmanıza yardımcı olabilir.
