Türk Silahlı Kuvvetlerinden Ayrılan Sözleşmeli Erbaş ve Erlere İkramiye Tutarlarının Eksik Ödenmesi

6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu’nun  7. maddesinin 5. fıkrasında  "Kendi kusurları olmaksızın veya ilk sözleşmesini yahut müteakip sözleşme süresini bitirmesinden dolayı Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan sözleşmeli erbaş ve erlere, ayrıldıkları tarihteki 15.330 gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarın, bu Kanuna ekli (2) sayılı Cetvelde hizmet yıllarına göre belirlenen oran ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılır. Bu ödemeden, damga vergisi hariç herhangi bir vergi kesilmez." hükmü yer almaktadır. 

Kanunun açık hükmüne göre sözleşmesi sonlanan sözleşmeli ere iki seçimlik şarttan biri gerçekleştiğinde ikramiye ödenir. Bunlar ; kendi kusurları olmadan Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılma veya sözleşme süresinin sona ermesi nedeni ile Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılmadır. Yani bu iki şarttan herhangi birinin gerçekleşmesi tazminata hak etmek için yeterlidir.

İkramiye hesaplamasında ise  15.330 gösterge rakamının personelin  ayrıldıkları tarihteki memur aylık katsayısıyla (örneğin Ağustos 2019’da ayrıldıysa Temmuz 2019 için belirlenen katsayı) çarpımı sonucu bulunacak tutarın, aşağıda yer alan (2) sayılı Cetvelde hizmet yıllarına göre belirlenen oran ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılması gerekmektedir.

Ancak bu konuda açtığımız davalar ve yaptığımız idari  başvurular neticesinde tazminata hak kazanan sözleşmeli erbaş ve er ikramiyelerinin, idare tarafından hatalı hesaplandığını ve bunun sonucunda önemli miktarlarda eksik ödeme yapıldığını gözlemledik. Bu şekilde ikramiye ödemesinden yararlanan ve tutar konusunda tereddüte düşenler bizle iletişime geçerek, yatan ikramiye tutarının doğruluğunu teyit edebilirler.

(2) SAYILI CETVEL - SÖZLEŞMELİ ERBAŞ/ERLER İÇİN İKRAMİYE GÖSTERGE TABLOSU 

Hizmet Yılı                   Oran 

1 Hizmet Yılı               : 8,37 

2 Hizmet Yılı               :16,75 

3 Hizmet Yılı               : 33,38 

4 Hizmet Yılı               : 41,62 

5 Hizmet Yılı               : 49,87 

6 Hizmet Yılı               : 58,12 

7 Hizmet Yılı ve üzeri : 82,85

İKRAMİYESİ (TAZMİNATI)  EKSİK ÖDENEN SÖZLEŞMELİ ER HAKKINDA EMSAL KARAR

Kara Kuvvetleri Komutanlığında sözleşmeli er olarak görev yapmakta iken Sahil Güvenlik Komutanlığında uzman erbaş statüsüne geçmesi nedeniyle sözleşmesi feshedilen müvekkile ödenen tazminat tutarının eksik olması nedeniyle açılan davada, yargılama sonunda  idare mahkemesi eksik yatırılan  29.566,92-TL lik tazminat tutarının müvekkile ödenmesine karar vermiştir. Karar aşağıda sunulmuştur. İdare tarafından ödenen tazminatların birçoğunda hatalı hesaplama yapılmaktadır. Bu konuda mağdur olmamak ve talep hakkının zamanaşımına uğramaması için mutlaka hukuki yardım alınmasında fayda olduğunu düşünüyoruz.

 

İDARE TARAFINDAN ÖDENEN SÖZLEŞMELİ ER  İKRAMİYESİNİN  (TAZMİNATININ) GERİ İSTENMESİ 

MSB tarafından bir süre önce yayımlanan emirde;  Sözleşmeli er olarak Milli Savunma Bakanlığı  birliklerinde görev yapmakta iken sözleşme sûreleri içerisinde Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca açılan sınavlarda başarılı olan ve statü değiştirerek uzman erbaş olarak istihdam edilen personele ikramiye ödemesi yapılıp yapılmaması hususu ile ilgili olarak  tazminat taleplerinin karşılanmayacağı belirtilmiştir.

Ayrıca yakın tarihli yayımlanan emirde ise tazminat ödenmesi konusuna ilişkin olarak; Kuvvet Komutanlıklarında sözleşmeli erbaş/er olarak görevliyken Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca açılan sınavlarda başarılı olarak statü değiştiren ve uzman erbaş olarak istihdam personele 2019 yılından itibaren  ödenmiş olan tazminatların  ilgili mevzuat kapsamında kamu zararı değerlendirilerek yasal faizini ile geri alınması gerektiği belirtilmiştir.

Emrin yayımlanmasını müteakiben tazminat alan personele yönelik işlemler başlatılmıştır. Bu süreçte  tazminat ödemesi yapılan personelden ödenenin tazminat tutarlarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenecektir.

Tarafımıza bu konuyla ilgili  birçok soru gelmesinden dolayı hukuki bir değerlendirme yapma ihtiyacı hasıl olmuştur.  Konuya yönelik hukuki değerlendirmemize aşağıda yer verilmiştir.

Öncelikle şu hususu belirtmek gerekir ki, mahkeme kararıyla tazminat alan personelden bu tazminatın geri istenmesi hukuken mümkün değildir. Çünkü ikramiye ödenmeme işleminin hukuka aykırı olduğuna dair kesin hüküm bulunmaktadır. Bu durumda bulunan  personel ile ilgili herhangi bir geri ödeme talebinde bulunulmayacağı kanaatindeyiz.

Bahse konu emirden sonra  yaşanacak uyuşmazlıklar,  genellikle dava açılmaksızın  idare tarafından doğrudan  yapılan tazminat ödemelerinde  görülecektir. Ancak, bu durumdaki personelden de ödenen tazminatların geri istenmesi işleminin,  hukuka aykırı olacağı kanaatindeyiz. Şöyle ki;

İstinaf aşamasında kesinleşen birçok emsal  mahkeme kararında, Milli Savunma Bakanlığından Jandarma Genel Komutanlığına veya Sahil Güvenlik Komutanlığına geçen personele sözleşmeli er  ikramiyesinin ödenmesi gerektiği belirtilmiş ve aksi yöndeki işlemler  iptal edilmiştir.

Bu doğrultuda, Mahkeme kararı olmadan yapılan tazminat ödemelerinin,  mevzuatta öngörülmediği halde ödeme yapılması ve kamu zararı oluşması  gerekçeleriyle  personelden geri istenmesi hukuka aykırı olacaktır.  Jandarma Genel Komutanlığına veya Sahil Güvenlik Komutanlığına geçen personele tazminat ödenmesi gerektiği hususu, yukarıdaki paragrafta da belirtildiği üzere, müteaddit defalar mahkeme kararlarında vurgulanmıştır Ayrıca yine birçok emsal mahkeme kararında idare tarafından yapılan ödemelerin ancak dava açma süresi içerisinde istenebileceği belirtilmiştir.  

Bu şekilde tazminat ödemesi kendisinden geri istenen kişilerin, mutlaka dava açma süresi içerisinde dava açmaları gerekmektedir. Bu süreçte uzman bir avukattan hukuki yardım almalarını da tavsiye ederiz.

 

Sözleşmeli Erbaş ve Erler ile ilgili makale ve emsal kararlara aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.

Sözleşmeli Erbaş ve Er Güvenlik Soruşturması ile İlgili Emsal Kararlar 

Sözleşmeli Erbaş ve Erlerin Uzman Erbaşlığa Geçişi Hakkında Emsal Karar

Sözleşmeli Erbaş ve Erlerin Uzman Erbaşlığa Geçiş Başvurularının Kabul Edilmemesi

Sözleşmeli Er / Erbaş Olarak Görev Yaparken Uzman Erbaş Olmaya Hak Kazanan  Kişilere Sözleşmeli Er Olarak Görev Yaptığı Dönem Nedeni İle Tazminat Ödenmesi